De groep inwoners die we ondersteunen met een bijstandsuitkering vanuit de participatiewet is de afgelopen jaren en komende jaren aan het veranderen. Door de afbouw van andere regelingen zoals de WSW en de Wajong komen er meer inwoners met een grote afstand tot de arbeidsmarkt in de bijstandspopulatie.  Ook de instroom van een relatief grote groep statushouders zorgde in 2017 voor een toename van het aantal inwoners met bijstand met bovendien een grotere afstand tot de arbeidsmarkt. Amersfoort had een achterstand in het huisvesten van statushouders waardoor de stijging van het bestand hier nog wat langer duurde. In het tweede halfjaar van 2017 zagen we ook in Amersfoort een daling als gevolg van het economische herstel.  Per saldo zagen we een lichte stiijging van 0.1% t.o.v. 1 januari 2017. De beginstand van 2017 was door naijleffecten lager dan in het jaarverslag 2016 ingeschat (3098 i.p.v. 3140). Ten opzichte van de geactualiseerde beginstand van 2017 zien we een lichte toename van het bestand van 0.1% tegenover een landelijke daling die op basis van voorlopige cijfers ruim 1% bedraagt.

Het betreft hier uitkeringen volgens de Participatiewet (vóór 2015 de Wet Werk en Bijstand). Naast het aantal genoemde uitkeringen  zijn er ook nog bijzondere bijstandsuitkeringen aan o.a. daklozen, cliënten in een inrichting of blijf-van-mijn-lijfhuis en 50+ers met een IOAW-uitkering. De totale groep inwoners die afhankelijk is van een bijstandsuitkering ligt inmiddels circa 480 hoger. Aantallen zijn afgerond en de jaarcijfers gelden per ultimo van dat jaar.

Amersfoort heeft een lage bijstandsdichtheid. Dit betekent dat de instroom van nieuwe doelgroepen procentueel meer impact heeft dan bij andere grote gemeenten. De daling van de bijstand is in Amersfoort vertraagd door het inlopen va de achterstand met het huisvesten van statushouders. Hierdoor wijken we in 2017 qua bestandsontwikkeling negatief af van de landelijke lijn.  Het tweede halfjaar 2017 zagen we ook in Amersfoort een daling van het bestand.

De jaarcijfers gelden per ultimo van dat jaar. We kijken hierbij naar de landelijke CBS cijfers.  

De Divosa benchmark kijkt naar de index (groei/daling) van het  aantal betaalde uitkeringen in december t.o.v. voorgaand jaar.

We zagen in 2017 door een afbouw van andere regelingen (o.a. WSW en Wajong) en door de instroom van statushouders nog steeds relatief veel instroom van cliënten. Tegelijkertijd zien we door het economisch herstel ook een afname. Per saldo zien we eind van het jaar een daling van de instroom t.o.v. voorgaande jaren.

Het betreft aantal uitkeringen aan volwassen personen dat is ingestroomd in een bijstandsuitkering. De jaarcijfers gelden per ultimo van dat jaar.

We streven ernaar om alle cliënten optimaal mee te laten doen. In 2017 zagen we dat circa 31 % binnen een jaar een stap dichterbij de arbeidsmarkt komt. Circa de helft van de cliënten volgt een re-integratie traject om met meer vaardigheden de afstand tot de arbeidsmarkt te verkleinen. De groep die geen traject volgt heeft de maximaal haalbare vorm van participatie bereikt of kan (tijdelijk) niet deelnemen. Steeds meer cliënten hebben meer tijd nodig of hebben de maximale haalbare participatie reeds behaald.

Alle cliënten in de participatiewet worden ingedeeld op de re-integratieladder bestaande uit negen treden. Met de beweging op de ladder laten we zien in welke mate cliënten die tenminste een jaar een uitkering hebben in een jaar de afstand tot de arbeidsmarkt hebben kunnen verkleinen. De zeer succesvolle klanten stromen al binnen een jaar uit naar werk en worden in dit cijfer dus niet meegenomen.

Iedereen die kan werken gaat werken en wordt dus nog voor toekenning van de uitkering aan het werk geholpen. Kansrijke cliënten hebben bij een aantrekkende economie geen ondersteuning nodig en melden zich niet meer,  omdat ze geen uitkering meer nodig hebben.  De groep die zich wel meldt heeft een grote afstand tot de arbeidsmarkt. We zien hierdoor een daling van het aandeel voorkomen uitkeringen.

De jaarcijfers gelden per ultimo van dat jaar. Het aandeel voorkomen uitkeringen bestaat uit de uitkeringen die met de aanpak aan de poort worden voorkomen, het gaat daarbij om het voortijdig vinden van werk en handhaving aan de poort.

Regulier werk is indien mogelijk altijd het streven om daarmee bijstandsafhankelijk te beëindigen. Door het economisch herstel zien we een toename van de uitstroom naar regulier werk of als zelfstandige. Daarnaast is ook nog 6% uitstroom naar het onderwijs met studiefinanciering gerealiseerd in 2017.

De jaarcijfers gelden per ultimo van dat jaar.

De banenafspraak in het kader van het Sociaal akkoord is een afspraak tussen werkgevers-, werknemersorganisaties en het Rijk om extra banen voor mensen met een arbeidsbeperking te realiseren. Het netto aantal banen uit de banenafspraak is landelijk  toegenomen. Er zijn ruim 24 duizend extra banen gekomen via een regulier dienstverband en bijna 9.000 extra banen via een uitzendcontract of detachering ten opzichte van de nulmeting eind december 2012, volgens de rapportages banenafspraak derde kwartaal 2017 van het UWV. Ook in 2017 hebben werkgevers in de markt meer banen voor mensen met een beperking ingericht dan in het Sociaal akkoord is afgesproken. Daar staat tegenover dat overheidswerkgevers de doelstelling niet haalden. De landelijke afspraak is naar regionaal niveau vertaald. Binnen de regionale afspraak hanteren we voor Amersfoort een aandeel van 50% van de regio voor het vaststellen van de doelstelling.  We zien op regionaal niveau dezelfde trends als landelijk. Het aantal gerealiseerde banen voor 2017 wordt pas vastgesteld in juli 2018. Het hier vermelde realisatiecijfers voor 2017 is dan ook een voorlopig cijfer op basis van de trendrapportage banenafspraak Q3 2017. Regionaal zijn er tot en met Q3 in 2017 (cumulatief): 800 banen gerealiseerd. Ten opzichte van 2016 is dat een toename van 162 binnen de regio. Wanneer we uitgaan van een aandeel van 50% voor Amersfoort dan is het realisatiecijfer t/m Q3 2017: 81. Het is dus nog niet aan te geven wat de totale realisatie in 2017 zal zijn, maar uit de rapportages Banenafspraak  over de stand van zaken van het UWV blijkt dat we de taakstelling over 2017 ruimschoots gaan halen.

-  In Amersfoort hebben we in 2015 net als landelijk de detacheringen vanuit de WSW bij de gerealiseerde garantiebanen ondergebracht. Hierdoor lijkt het alsof er in 2015 meer banen zijn gerealiseerd. Feitelijk is het een administratieve wijziging t.o.v. de andere jaren.  

- Er zijn overigens meer banen ontstaan dan in de indicator vermeld staan; het totaal aantal banen is namelijk het resultaat van aantal gecreëerde banen minus het aantal verdwenen banen. Dat betekent dat er  meer banen gecreëerd zijn dan het jaarlijkse realisatiecijfer weergeeft, omdat ook de verdwenen banen gecompenseerd moeten worden. De regionale inspanning onder werkgevers is daarmee dus groter dan het realisatiecijfer laat zien.

Het betreft het aantal personen per 1.000 inwoners van 18 jaar en ouder. De bijstandsdichtheid is in Amersfoort in vergelijking met grote gemeenten van 100.000- 300.000 laag.   Bij de andere grote gemeenten is deze namelijk 50 personen per 1.000 inwoners. We verwachten een lichte toename van het aandeel personen met bijstand.

Het betreft een indicator die vanuit het rijk (Besluit Begroting en Verantwoording) verplicht dient te worden opgenomen in de Begroting. Zie ook www.waarstaatjegemeente.nl.

We gaan het aandeel toekenningen meten aan cliënten zonder bijstandsuitkering als aandeel van het totaal aantal toekenningen. De maatregelen om het bereik te verhogen moeten nog vastgesteld worden. Hierdoor is het niet mogelijk om al streefcijfers op te nemen in de begroting.

We willen huishoudens met een laag inkomen financieel ondersteunen indien er knellende financieel bijzondere omstandigheden zijn. De huishoudens die een laag inkomen hebben op basis van werk of andere uitkeringen (zoals arbeidsongeschiktheid) maken minder gebruik van de minimaregelingen. We willen het bereik onder deze doelgroep vergroten.

We meten het aandeel beëindigde uitkeringen waarbij het recht niet meer is vast te stellen als gevolg van het niet meewerken aan de inlichtingenplicht en het aandeel door fraude beëindigde uitkeringen ten opzichte van alle beëindigde uitkeringen.

Primair is de inzet gericht op fraudepreventie door o.a. goede informatie. Aanvullend handhaven we rechtmatigheid via diverse controles.

% werkloze jongeren in de leeftijd van 16-22 jaar op basis van Verwey Jonker Instituut. Bij grote gemeenten was het realisatiecijfer in 2015 ook 1.73%.

Het cijfer zegt overigens weinig, omdat ze gebaseerd zijn op WW-registraties bij het UWV. De meeste werkloze jongeren hebben geen recht op een WW-uitkering en staan daardoor niet geregistreerd.

We streven naar een sluitende aanpak voor jongeren van 16-27 waarbij we werkloosheid onder jeugd willen beperken.  

Het percentage van de werkzame beroepsbevolking ten opzichte van de potentiële beroepsbevolking. De indicator staat op www.waarstaatjegemeente.nl bij de indicatoren uit het Besluit Begroting en Verantwoording die het Rijk verplicht stelt in de Begroting.

In Amersfoort streven we om iedereen (naar vermogen) te laten deelnemen op de arbeidsmarkt. De arbeidsparticipatie in Amersfoort is hoog doordat er veel tweeverdieners zijn. Bij andere grote gemeenten is dit aandeel namelijk 65.8%.

Het CBS telt hiervoor het aantal re-integratievoorzieningen per 1000 inwoners in de leeftijd 15-64 jaar over een halfjaar. Dit cijfer is niet vergelijkbaar met het cijfer van andere gemeenten omdat de wijze van registreren verschillend is. Tijdens een traject worden vaak meerdere activiteiten ingezet. Deze activiteiten registeren we in Amersfoort als aparte voorzieningen. Bij veel andere gemeenten wordt het traject vaak als een voorziening geteld.  

Het streven is om iedereen naar vermogen te laten deelnemen. Hiervoor krijgen circa 1700 personen ondersteuning middels re-integratie.

Het percentage kinderen tot 18 jaar dat in een gezin leeft dat van een bijstandsuitkering moet rondkomen was volgens Verwey Jonker in Amersfoort in 2015 5.14% tegenover 7.86% bij grote gemeenten (100.000-300.000 inwoners). De inzet van de Gemeente Amersfoort is gericht  op participatie van kinderen in armoede.