Het jaar 2017 was in financieel opzicht een gunstig jaar. Wel is in 2017 het Besluit Begroting en Verantwoording gewijzigd op een aantal terreinen. Dat heeft impact gehad op onze Begroting 2017, maar ook op deze Jaarrekening.
Economisch gezien was er sprake van een doorzetting van de economische groei. De huizen- en grondverkopen trokken verder aan en de rijksfinanciën hebben zich ook goed ontwikkeld. Ondanks dat de uitkering uit het gemeentefonds steeg in 2017, zijn de bezuinigingen uit het Regeerakkoord van het kabinet Rutte II blijven staan. Desondanks hebben we in Amersfoort het jaar 2017 in financieel opzicht positief afgesloten met een bedrag van € 22,2 miljoen. Dit bedrag is het saldo van een groot aantal financiële meevallers en tegenvallers over het jaar 2017. Een groot deel van dit bedrag is in 2018 nodig voor projecten of lasten die eigenlijk voor 2017 geraamd waren, maar die wegens diverse omstandigheden geen doorgang konden vinden en in of na 2018 wel door moeten gaan.
Bij de Zomerrapportage 2017 was reeds gerekend op een voordeel van € 1,1 miljoen. Dat voordeel was opgebouwd uit de volgende onderdelen:

Na de zomerrapportage heeft zich nog een aantal mutaties (hogere baten en lagere lasten) voorgedaan waar we medio vorig jaar niet op gerekend hadden.
Hieronder gaan we in op de belangrijkste financiële mee- en tegenvallers over het jaar 2017. Daarbij tekenen we aan dat het grootste deel van de mee- en tegenvallers een incidenteel karakter heeft.

De belangrijkste financiële mee- en tegenvallers

1. Als gevolg van meer en grotere bouwprojecten zijn er meer bouwleges ontvangen dan geraamd. Hier staat echter tegenover dat er ook meer personeel ingehuurd is om deze bouwaanvragen te behandelen. Per saldo resteert er nog steeds een voordeel.
2. De aanleg van het Beekdal is wederom vertraagd vanwege vertraging bij de sloop van het voormalige ziekenhuis.
3. Het CBA (Crematorium en Begraafplaatsen Amersfoort) heeft een negatief exploitatieresultaat. De oorzaak hiervan betreft voor een deel groot onderhoud, wat gedekt wordt via de onderhoudsreserve. Daarnaast zijn er werkzaamheden aan de aula uitgevoerd en hebben er wegens het onderhoud minder crematies plaats kunnen vinden, wat de omzet gedrukt heeft.
4. Het ophalen en verwerken van het huishoudelijk afval (incl. papier en plastic) heeft als gevolg van efficiencyvoordelen en hogere prijzen meer baten opgeleverd dan bij de begroting geraamd.
5. Als gevolg van meer bijstandsontvangers, een hoger macrobudget en een verbeterd verdeelmodel waarmee de bijstandsmiddelen over de gemeenten worden verdeeld, hebben we een voordeel bij aan de batenkant. Aan de andere kant hebben we ook hogeren uitkeringslasten omdat (net zoals landelijk) er in 2017 meer bijstandsgerechtigden waren in Amersfoort. Per sado resteert er een batig saldo.
6. Op grond van de vangnetregeling van het nieuwe verdeelmodel van de bijstand, hebben we nog recht op € 1,4 miljoen omdat we vorig jaar een nadeel hadden in de verdeling van het bijstandsbudget.
7. Als gevolg van kosten voor statushouders en kosten van bewindvoering en armoedebestrijding is er meer geld uitgegeven voor de bijzondere bijstand.
8. Er is (zoals ook reeds gemeld in de Zomerrapportage) vertraging opgetreden bij de bouw van de Amerena. Dit levert een nadeel op aangezien de geraamde verkoopopbrengst van sporthal Schuilenburg van € 3,5 miljoen. niet in 2017 is gerealiseerd.
9. Er zijn minder huurvergoedingen verstrekt aan het voortgezet onderwijs, minder vandalisme, minder leegstand in de pieklokalen in Vathorst en zijn er schoolwoningen afgestoten. Dit levert in 2017 een financieel voordeel op van € 1,3 mln. Daarnaast is in een aantal wijken sprake van een afname van het aantal leerlingen, wat leidt tot een afname van het aantal gymlessen. Dit leidt tot een onderbesteding van € 0,5 mln.
10. Grondexploitaties laten per saldo een voordeel zien van € 4,8 miljoen. Dit vindt zijn oorzaak deels in BBV-wijzigingen en deels in de vrijval van verliesvoorzieningen bij diverse grondexloitaties.  
11. Bij de verkoop van panden is een boekwinst gerealiseerd van € 1,4 miljoen. Zo zijn onder andere de panden aan de Liendertseweg 101A en De Kleine Haag 2 verkocht. Ook zijn er meer huuropbrengsten ontvangen voor nog niet verkochte panden dan begroot.  
12. Het budget voor de jongerenhuisvesting is opgegaan in het budget stimulering sociale woningbouw en niet besteed in 2017. Hier tegenover staat dat er ook geen onttrekking aan de reserve plaats heeft gevonden. Per saldo is dit dus budgettair neutraal.
13. Er zijn minder uitgaven geweest aan de sociale woningbouw dan begroot. Dit levert een financieel voordeel op van € 2,9 miljoen.
14. Bij de jaarrekening 2016 is een voorziening gevormd voor een nadeel dat verwacht werd bij de reconstructie van de Hogeweg. Dat nadeel heeft zich in 2017 inderdaad voorgedaan. De gevormde voorziening kan daarmee vrijvallen, waardoor dit budgettair geen voor- of nadeel oplevert.
15. De algemene uitkering uit het gemeentefonds levert een forse bijdrage aan het positieve financiële resultaat. Voor een beperkt deel komt dit door hogere rijksuitgaven die leiden tot een hogere gemeentefondsuitkering. Maar voor het grootste deel wordt deze plus veroorzaakt doordat we middelen ontvangen voor de taken die we uitvoeren. Zo hebben we voor de sanering van het terrein van de voormalige Vetgasfabriek € 7,5 miljoen ontvangen.
16. De investeringen in mobiliteit die gedekt zouden worden uit de RSV en VERDER zijn vertraagd. Dit betekent dat er geen onttrekking plaats heeft gevonden aan deze reserves. Hier staat weer tegenover dat de aanvulling van deze reserves vanuit de Saldireserve ook niet plaats heeft hoeven te vinden. Per saldo is er geen financieel effect.
17. De bedrijfsvoering laat een positief resultaat zien van € 0,5 miljoen. Dit wordt grotendeels veroorzaakt door ICT-investeringen die verschoven zijn naar latere jaren.
18. Daarnaast zijn er nog diverse kleinere financiële mee- en tegenvallers die geleid hebben tot het uiteindelijke resultaat.  

Per saldo is er sprake van een positief jaarrekeningresultaat van € 22,2 miljoen.  
Een gedetailleerdere analyse van de mee- en tegenvallers per deelprogramma staat opgenomen in het jaarverslag, waar per programma een uitsplitsing is gemaakt hiervan.
Er is geen aanspraak gemaakt op de post onvoorzien van € 0,1 miljoen.